ارزیابی انرژی قابل سوخت وساز دانه کامل و کنجاله آفتابگردان و تأثیر آن بر سیستم ایمنی، فیزیولوژیکی و عملکرد جوجه های گوشتی

در این مطالعه، انرژی قابل سوخت و ساز دانه کامل و کنجاله آفتابگردان و تاثیر آنها بر عملکرد رشد، فیزیولوژی دستگاه گوارش و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی در قالب 5 آزمایش مستقل بررسی شد. در آزمایش اول، انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری تصحیح شده برای نیتروژن (amen) دانه کامل و کنجاله های کم چرب و پرچرب آفتابگردان مورد بررسی قرار گرفت. هر یک از سه نمونه، در سطوح صفر، 7 ، 14و 21 درصد جایگزین بخشی از جیره غذایی بر پایه ذرت، در 4 تکرار و در قالب طرح کاملاًً تصادفی در جوجه های گوشتی انجام شد. توسط مدل خطی رگرسیون، میزان amen برای دانه کامل و کنجاله های کم چرب و پرچرب آفتابگردان به ترتیب برابر 3657 ، 1675 و 1845 کیلوکالری در کیلوگرم بدست آمد. در آزمایش دوم، انرژی قابل سوخت و ساز حقیقی (tmen) دانه کامل و کنجاله های کم چرب و پرچرب آفتابگردان در 24 قطعه خروس بالغ لگهورن، با استفاده از روش سیبالد تعیین شد. مقدار tmen برای دانه کامل آفتابگردان و کنجاله های کم چرب و پرچرب آفتابگردان برابر با 3437، 1587 و 1838 کیلو کالری در کیلوگرم بدست آمد. در آزمایش سوم، ارزش تغذیه ای دانه کامل آفتابگردان (ffss) در سطوح صفر، 7، 14 و 21 درصد در قالب طرح کاملاً تصادفی و با چهار تکرار در جوجه های گوشتی در یک دوره 49 روزه بررسی شد. با مصرف ffss، اضافه وزن، مصرف خوراک در دوره رشد و ضریب تبدیل خوراک در دوره های رشد و پایانی بهبود، و درصد وزن کبد و وزن دستگاه گوارش به ترتیب به طور معنی دار (0/05>p) کاهش و افزایش یافت. در آزمایش چهارم ارزش تغذیه ای کنجاله کم چرب آفتابگردان (sfsm) با به کار گیری سطوح صفر، 7، 14، و 21 درصد در جیره جوجه های گوشتی در یک دوره 49 روزه بررسی شد. افزایش وزن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک در پرندگانی که sfsm را تا سطح 14 درصد در جیره های آغازین و رشد دریافت نمودند، به طور معنی دار (0/05>p) بهبود یافت. همچنین افزایش معنی دار (0/05>p) درصد وزن دستگاه گوارش و سنگدان مشاهده شد. غلظت لیپوپروتئین با چگالی بالا (hdl) افزایش و لیپوپروتئین با چگالی پایین (ldl) به طور معنی داری (0/05>p) کاهش یافت. غلظت تری گلیسرید نیز در اثر اعمال تیمار افزایش یافت. در ارتباط با ریخت شناسی روده کوچک، ارتفاع پرز ها در دوازدهه و ژژنوم با اعمال تیمار کاهش (0/05>p) و عمق کریپت در دوازدهه به طور معنی دار (0/05>p) افزایش یافت. در آزمایش پنجم، ارزش تغذیه ای کنجاله پرچرب آفتابگردان (sfsm) در سطوح صفر، 7، 14، و 21 درصد در یک دوره 49 روزه تعیین شد. افزایش وزن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک با اعمال تیمار، بهبود یافت (0/05>p). وزن دستگاه گوارش افزایش و وزن کبد به طور معنی داری (0/05>p) کاهش یافت. غلظت ldl و تری گلیسرید به طور معنی داری کاهش یافت (0/05>p). کاهش معنی دار (0/05>p) ارتفاع پرز در ناحیه ژژنوم مشاهده شد. بر اساس یافته های این آزمایش، کنجاله کم چرب آفتابگردان تا سطح 14 درصد و کنجاله پرچرب و دانه کامل آفتابگردان تا سطح 21 درصد، می توانند در جیره طیور گوشتی استفاده شوند.